AKP’nin bayram hediyesi zam vergi zammı oldu. Saray rejimi, yarattığı ekonomik krizin bedelini yine toplumun geniş kesimlerine fatura edecek yöntem arayışına girdi. Bayram tatili sonrasında Meclis’e sunulması beklenen Vergi Paketi’nin TBMM yaz tatiline girmeden önce yasalaştırılması hedefleniyor.
Bloomberg’in edindiği bilgiye göre, taslak aşamasındaki çalışmayla ilgili son düzenlemeler salı akşamı Cumhurbaşkanlığı’nda yapıldı. Taslakta yer alan düzenlemelerle en az 226 milyar TL’lik bir ek gelir olanağı yaratılması öngörülüyor.
OVP’de 2024’e ilişkin 2,65 trilyon TL tutarında yüksek bir bütçe açığı tahmini olduğu görülüyor. Buna karşın vergi paketinin bütçe açığı tahminin yaklaşık yüzde 8’ine denk geldi. Ayrıca yeni vergi paketiyle gayrisafi yurtiçi hasılasının yaklaşık yüzde 0,7’sine karşılık gelen ek gelir kaynağı yaratılması hedefleniyor.
Pakette çok uluslu şirketlere vergiler, GYO’ların gayrimenkullerinden elde edilen kazançlara asgari kurumlar vergisi gibi şirketleri, engellilere yönelik otomotivdeki istisnaların kısıtlanması ve yurt dışına çıkış harcının bin 500 TL’ye çıkarılması gibi bireyleri ilgilendiren düzenlemeler planlanıyor. Bloomberg’in edindiği taslağa göre yurttaşı ilgilendiren maddeler şöyle:
Hazine çalışmasına göre engelli bireylere vergi muafiyeti ile vazgeçilen ÖTV tutarı 2024’te 54,8 milyar TL, KDV tutarı da 10,9 milyar TL. 2024 yılının ilk 5 ayında satılan araçların yaklaşık yüzde 30’u bu şekilde satıldı. Taslak çalışmada istisnadan yararlanma süresinin 5 yıldan 10 yıla çıkartılması ve taşıtların veraset yoluyla intikalinde istisnaya konu vergilerin mirasçılar tarafından ödenmesi öngörülüyor.
Çıkış harcı 1500
Taslakta 150 TL olarak uygulanan yurt dışı çıkış harcının 1500 TL’ye çıkartılması, harcın her yıl yeniden değerleme oranında artırılması öngörülüyor. Taslakta 2023 yılında 8,7 milyon kişinin harç ödeyerek yurt dışına çıktığı, 2024’te bu sayının gerçekleşmesi halinde yıllık gelir etkisinin 12,6 milyar TL olacağı hesaplandı.
Ticari kazanç mükellefi olan 126 bini aşkın moto kuryelere bu hizmetleri karşılığı yapılan ödemelerden yüzde 15 oranında tevkifat yapılması ve bir takvim yılı içinde elde ettikleri gelirlerin tarifenin dördüncü dilimini aşmaması halinde tevkifatın nihai vergileme olması, aşması halinde ise beyanname verilmesi öngörülüyor. Bu düzenlemeden beklenen gelir etkisi 3,9 milyar TL.
Taslakla serbest meslek erbabı ile ticaret erbabının bir ayda 3, yılda da toplam 12 kezden az olmamak üzere yapılacak yoklamalarla günlük hasılatlarının tespit edilmesi, mükellef tarafından beyan edilen hasılat ile yoklamalarda tespit edilen hasılat arasında bir fark bulunması halinde mükellefin izaha davet edilmesi öngörülüyor. Bunun yeterli görülmemesi halinde de yapılmış hasılat tespitleri esas alınarak vergi dairesi tarafından re’sen tarhiyat yapılması ve vergi incelemesi başlatılması planlanıyor.
Taslak çalışmada, vergi usulsüzlüklerine uygulanacak cezaların da artırılması öngörülüyor. Bu kapsamda kesilecek yeni ceza tutarı ve tahsilat gerçekleşmelerinin tahmini 2 milyar TL olması hedefleniyor.
Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin altyapı ve küçük sanayi sitelerindeki işyerlerinin inşaasına ilişkin süreçlerde uygulanan KDV istisnalarının da daraltılması planlanıyor. Bu çalışmanın etkisinin de 616 milyon TL olacağı tahmin ediliyor.
Gelir vergisi kanununa göre, gayrimenkullerin, hakların, gemi ve gemi paylarının iktisap tarihinden itibaren 5 yıl içinde satılması halinde elde edilen değer artışı kazançları vergiye tabi. Düzenlemeyle 5 yıllık istisna süresi sadece bir konut için uygulanacak. 2023 yılına ilişkin olarak 12 binden fazla mükellefin 4,4 milyar TL matrah üzerinden 1,2 milyar TL vergi ödediği hesaplandı. Bu düzenlemenin nasıl bir gelir etkisi oluşturacağı izleyen dönemlerde ortaya çıkacak.
Serbest bölgelerdeki üretim faaliyetlerinden elde edilen kazançların tamamı, üretilen ürünlerin yurt içine ya da yurt dışına satılıp satılmadığına bakılmaksızın kurumlar vergisinden istisna. Yeni düzenlemeyle serbest bölgelerde faaliyet gösteren kurumların ihracattan elde ettikleri kazançların istisna olması, yurtiçine yaptıkları satışlardan elde edilen kazançlara tanınan istisnanın kaldırılması planlanıyor. Bu adımın da tahmini gelir etkisinin 7 milyar TL olacağı tahmin ediliyor.
Harç zamları orta sınıfa kesilen cezadır
Vergi paketine tepki gösteren BirGün yazarı, Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, paket içerisindeki yurtdışı harçlarına yapılacak zamma da tepki gösterdi.
Kozanoğlu, “Yurtdışına çıkış harcına zam, orta sınıflara kesilen yeni bir cezadır. Yoksullar değil yurtdışı, evinin dışına zor çıkıyor. Zenginlerin bu parayı ruhu bile duymaz. Bir Yunan adasına kaçayım da ucuz tatil yapayım, Portekiz turu indirimli vb. diyenler ise yandı” ifadelerine yer verdi. (Birgün)
