‘‘Boş tost’’, ‘‘boş baklava’’, ‘‘boş dürüm’’ derken, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ sayesinde ‘’boş tweet’’le tanıştık. Bekir Bozdağ ‘’boş tweet’’ demedi ama şöyle bir anlatımla tanımladı:
“Diyor ki, ‘Tweet attı, hayatı karardı...’ Tweet attı diye hakkında soruşturma başlatılan bir Allah’ın kulu var mı, bilmiyorum… Yok. O zaman sormak lazım ‘Yahu bu tweet attı da, tweet’in içinde ne yazıyor?’ Soruşturma onun üzerine açılıyor.”
Vizontele’deki Deli Emin (Yılmaz Erdoğan) gibi ‘‘Şerefsizim benim aklıma gelmişti’’ diyen oldu mu bilmiyorum ama pek çok kişinin ‘‘Vay anasına sayın seyirciler’’ şaşkınlığı yaşadığına eminim. Ben de onlardan biriyim.
İnsanlar sosyal medyada niye mesaj paylaşır? Bir olay veya konu ile ilgili düşüncesini, görüşünü açıklamak için.
Düşünebilirsin, düşünceni açıklamak isteyebilirsin. Ancak açıklar gibi yapacak, sadece üç nokta çakıp bırakacaksın! Ya da ‘‘Ali’’ diye düşünecek, ‘‘Veli’’ yazacaksın.
Örneğin, ‘‘Andımız’’ yasaklandı. Tepkini belirtmek için Andımız’ı paylaşmak istiyorsun. ‘‘Türküm, doğruyum’ diye düşünecek, ‘‘Padişahım çok yaşa’’ yazacaksın…
Mektup yazıp boş zarf göndermek gibi, sitem etmek isterken ‘‘kız sen ne güzel ne güzelsin’’ yazmak gibi.
Bekir Bozdağ’ın ‘‘boş tweet’’ işaretiyle boşa düşünce, ‘‘boş’’luktan ‘‘boş’’u araştırdım. TDK Güncel Türkçe Sözlük’te sözcüğün sekiz tanımı var.
1. İçinde, üstünde hiç kimse veya hiçbir şey bulunmayan, dolu karşıtı:
2. Görevlisi olmayan (iş, görev), münhal. Boş kadro.
3. Yapılacak işi olmayan, işsiz:
4. Kullanıldıktan sonra içinde bir şey bulunmayan, kirli (bardak, çanak vb.).
5. Anlamsız.
6. Bilgisiz, cahil.
7. Bir işe yaramayan, yararsız.
8. Habersiz, hazırlıksız bir biçimde.
Deyimler, derleme ve atasözleri sözlükleri çok daha zengin.
TDK’nın Derleme Sözlüğü’nde ‘‘boş’’ diye bir yemek var; içi inanılmaz dolu. Keçi ve koyunun böğür etlerine pirinç, üzüm, fıstık vs doldurulup dikilerek yapılıyor. Kaburga dolması gibi…
‘‘Boşcu’’ var, yine boş gibi görünüp işe yarar olan. Kömür naklinde boş küfeleri kayığa atan kişiye deniyor.
Çeşitli söyleyişlerle ‘‘boşboğaz’’ çok geçiyor. Anlamını hemen herkesin bildiği bir deyim.
Farklı olarak, ‘‘boşay’’ ve ‘‘boşgo’’ dikkatimi çekti.
‘‘Boşay’’ kameri takvimin ikinci ayı olan ‘‘saferi’’ye Ankara, Kırşehir, Muğla ve Gümüşhane’nin bazı yörelerinde verilen isim. Safer Arapça’da “boş kalmak, boşluk; sararmak, sarılık; karında yaşayan kurtçuk” anlamlarına geliyormuş. Saferinin kökenini de merak edenler, İslam Ansiklopedisine baksın; köken de ilginç.
‘‘Boşgo’’ tahmin ettiğiniz gibi; boşver! Sanki boş bakan, boş konuşan için söylenmiş…