TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu), kasım ayı enflasyon oranlarını TÜFE’de (tüketici fiyat endeksi) yıllık yüzde 84.39, aylık yüzde 2.88; Yİ-ÜFE’de (yurt içi üretici fiyat endeksi) aylık yüzde 0.74, yıllık yüzde 136 olarak açıkladı.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati hemen, kılıcını havaya kaldırıp "By the power of Grayskull, I have the power! - Gölgelerin gücü adına, güç bende artık" diye bağıran Eternia prensi He-Man (Himen) edasıyla bir Twitter mesajı salladı:
‘‘Kasım ayında enflasyon hız keserek yüzde 84.39’a, yurtiçi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) de yıllık bazda yüzde 157.69’dan yüzde 136.02’ye gerilemiştir.
Daha önce de çeşitli mecralarda ifade ettiğimiz üzere, beklenmedik bir küresel gelişme olmadıkça enflasyonda zirveyi geride bırakarak düşüş trendine girmiş bulunuyoruz.
Önümüzdeki aydan itibaren etkisini gösterecek olan baz etkisiyle de enflasyondaki düşüş eğilimini, bu ay Yİ-ÜFE’de olduğu gibi, daha keskin hissetmeye başlayacağız.’’
Gözlerim ışıl ışıl, içim kıpır kıpır olarak ekim ayı enflasyon oranlarına baktım. Ekim ayı enflasyonu TÜFE'de aylık yüzde 3.54, yıllık yüzde 85.51; Yİ-ÜFE’de aylık yüzde 7.83, yıllık yüzde 157.69 olarak açıklanmış.
Kafamdan kabaca bazı hesaplar geçti, içime bir kuşku düştü. Canavar görünümlü dış güçleri püskürtmüş olmanın milli heyecanını yitirmek ve gözlerimdeki ışıltıdan olmak istemiyordum, kalem kâğıda sarılıp sağlama yapmadan da duramadım.
Ortaya şu çıktı:
Ortalama fiyatlar kasım ayında ekime göre aylık yüzde 0.66, yıllık yüzde 1.12 daha az artmış.
Ama…
Eylül ayında 100 liraya aldığımız bir malın fiyatı ekim ayında yüzde 3.54 artarak 103 lira 54 kuruşa çıkmıştı. Aynı malın fiyatı kasım ayında 2.88 oranındaki enflasyonla 2 lira 98 kuruş daha artarak 106 lira 52 kuruşa çıkmış.
Bu da fiyatlarda ‘‘durmak-duraklamak yok, yola devam’’ın, mutlu azınlıktan olmayanların ceplerinin ters çevrilip tozunun bile silkeleneceğinin işareti…
Çünkü…
Ana harcama gruplarına bakıldığında giyim ve ayakkabı, eğitim, sağlık, ulaştırma, konut, eğlence ve kültür, haberleşme, çeşitli mal ve hizmetler olmak üzere sekiz grupta fiyatlar ortalama artış olan 2.88’in altında kalmış. Bunlardan giyim ve ayakkabıda fiyat düşmüş görünüyor.
Fakat…
Ev eşyası, lokanta ve oteller, alkollü içecekler ve tütün, gıda ve alkolsüz içecekler olmak üzere dört ana grupta fiyatlar ortalamanın üzerinde artmış. En çok artış da yüzde 5.77 ile gıda ve alkolsüz içeceklerde. Ortalama enflasyonun tam iki katı…
Bunlardan ev eşyası, gıda ve alkolsüz içeceklerin fiyatı, ekim ayında da 3.54’lük aylık enflasyondan fazla artmış, giyim ve ayakkabı yüzde 8.34’le rekor kırmış.
Bir de...
Giyim ve ayakkabıda kasım ayındaki 1.42’lik fiyat düşüşünü, ekim ayındaki 8.34’lük artıştan çıkarıp ikiye böldüm, 3.41 çıktı. Fiyatın düştüğü belirtilen giyim ve ayakkabıdaki aylık artış, aylık enflasyondan yine de yüksek çıktı. Satışlar bıçak gibi kesilince, indirime gidilmiş olmalı.
Ana harcama gruplarındaki bu durum, mutsuz çoğunluğun üstüne başına bir şeyler almaktan, ertelenebilir sağlık ve eğitim harcamalarından, ev hayali kurmaktan vazgeçip sadece karnını doyurmaya çalıştığını gösterir.
İster ‘‘dış güçler’’, ‘‘hain marketçiler’’ ninnileriyle uyumaya devam edin, ister daha derinlere inip gerçek nedenleri irdeleyip inceleyin.