Beylikdüzü Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun adının İBB Başkanlığı adaylığı için geçmeye başladığı andan itibaren; entelijansiyenin önemli bir bölümü durumu tartışmaya başladı. Doğal olarak çok farklı düşünceler ileri sürüldü.
-Ekrem İmamoğlu Binalı Yıldırım kadar tanınmıyor. Tuzla da kim tanır İmamoğlu’nu. Seçimi kaybedecek.
-Ekrem İmamoğlu Dimyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan olacak.
-Kılıçdaroğlu büyük kumar oynuyor. İBB’yi elleriyle Ak Parti’ye sunuyorlar.
Fikirlere saygı duymak gerekir. Evet doğru. İmamoğlu, Binali Yıldırım kadar tanınmıyor. Evet olabilir.. İmamoğlu, Dimyat’a pirince giderekn evdeki bulgurdan da olabilir.
Peki durum nedir. Biraz İstanbul seçimlerine bakalım ve ders çıkaralım .
Adaya gelene kadar yüzde 80-90 kararını veriyor
İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimi için binler, onbinler, yüzbinler değil, milyonlar oy kullanacak.
Bu milyonlar oylarını daha çok siyasi partiye ve partinin liderine bakarak oy kullanacak. Belediye Başkan adayına da bakacak ama adaydan önce partiye ve partinin liderine bakacak. Partiyi ve liderini değerlendirirken de ülkenin içinde bulunduğu duruma, kendi durumuna bakacak. En başta ta ekonomik durumuna bakacak. Bütün bunları geçtikten sonra zahmet eder ise bir de adaya bakacak. Adaya gelene kadar da yüzde 80-90’ı kararını vermiş olacak.
Evet aday elbette önemlidir. Ama aday on bin seçmenin, yüz bin seçmenin oy kullandığı yerler için önemlidir. Ama milyonların oy kullanacağı İBB için o kadar da önemli değildir.
Şimdi geçmişe dönelim biraz.
73’te tanınmayan İsvan Başkan Atabey’i devirdi, kazanan CHP ve Ecevit idi.
1973 Ahmet İsvan İstanbul’da CHP Adayı oldu. Karşısında Adalet Partisi adayı Fahri Atabey idi. Atabey 1968-1973 yılları arasında İstanbul Belediye Başkanlığı yapmıştı. Yani mevcut Belediye başkanı idi. İsvan’ı kimse tanımıyor, Atabey i ise herkes tanıyordu. CHP’nin başında İnönü’yü genel başkanlıktan indirmiş genç Bülent Ecevit vardı. Adalet Partisi başında ise Süleyman Demirel. Türkiye ilk seçim şarkıları ile bu seçimde tanıştı. Ecevit, ‘Şenay’ın ‘Sev kardeşim’ adlı şarkısını seçim şarkısı yapmıştı. O seçimde hiç tanınmayan Ahmet İsvan, çok iyi tanınan Fahri Atabey’i sandığa gömüp belediye başkanı oldu. Rüzgar CHP ve Ecevit’ten yana esiyordu çünkü. Seçimi kazanan İsvan değil, Ecevit ve CHP idi.
1977’de de Ecevit rüzgarı vardı ülkede. CHP Adayı değiştirmiş İsvan yerine Aytekin Kotil’i aday göstermişti. CHP ve Ecevit bu kez de Kotil ile seçimleri kazandı. Bu seçimi de Ecevit ve CHP kazandı.
84’te tanınmayan Dalan başkan oldu, kazanan Özal ve ANAP'tı
1984 yerel seçimlerinde Özal liderliğindeki ANAP aday olarak hiç tanınmayan Bedrettin Dalan’ı aday gösterdi. Seçimi Dalan kazandı. Seçimi kazanan Dalan değil, Anap ve Özal’dı.
89’da tanınmayan Sözen, tanınan Dalan’ı sandığa gömdü. Kazanan İnönü ve SHP idi.
1989’da Erdal İnönü liderliğindeki SHP , Anap’ın Dalan’ına karşı Nurettin Sözen’i aday gösterdi. Hiç tanınmayan Sözen, Dalan’ı sandığa gömdü. Seçimi kazanan Sözen değil, SHP ve Erdal İnönü idi.
94 seçimi Refah’a ikram edildi
1994 yılına geldiğimizde Necmettin Erbakan liderliğindeki Refah Partisi , ‘Refah’ın vakti geldi’, ve ‘Tamam inşallah’ diyerek İl Başkanları Recep Tayyip Erdoğan’ı aday gösterdi. SHP adayı dünyaca tanınan bir isim Zülfü Livaneli, DYP Adayı Bedrettin Dalan, Anap Adayı İlhan Kesici, DSP Adayı ise Zekeriye Temizel idi. Erdoğan tüm rakiplerinden daha az tanınıyordu. Ama seçimi Erdoğan kazandı. Aslında Erdoğan kazanmamıştı. Aldığı oy oranı yüzde 25’ti. Ama yüzde 75’lik muhalefet bölününce ve hiç bir diğer aday yüzde 25’i bulamayınca Erdoğan aradan çıkmıştı. Bu seçim rakiplerince Erdoğan a ikram edilmişti. Livaneli iyi aday idi ama SHP İski skandalı nedeniyle sarsılmıştı. Anap’ın vakti geçiyordu. DYP için de. 1994’te bir seçim kazanma yok, seçimin ikramı vardı.
2004, 2009 ve 2014’te seçimleri Ak Parti ve Erdoğan kazandı
2004’de bu kez AK Parti adayı olarak gösterilen Beyoğlu Belediye Başkanı Kadir Topbaş İBB Başkanı oldu. Topbaş’ ıkimse tanımıyordu. Ama Erdoğan artık Türkiye siyasetinin zirvesindeydi. Seçimi Topbaş değil, AK Parti ve Erdoğan kazanmıştı. Ak Parti Topbaş ile İBB’yi bundan sonra 2009 ve 2014 te iki kez daha kazandı. Kazanan hep AK Parti ve Erdoğan oluyordu. Topbaş değil.
İBB adaylığı için parti ve lider adaydan önemlidir
Ve bugün Ak Parti muhtemelen Binali Yıldırım ile seçime girecek. En büyük rakip ise CHP. CHP’nin adaylığı için Ekrem İmamoğlu tartışılıyor.
Aslında fazla tartışmaya gerek yok.. Aday tabi ki her seçim için çok önemlidir. Ama İBB Başkanlığı için parti ve partinin liderinin tercih edilmesi, aday tercihinden daha önde geliyor. Yukarda ki örnekler de bunu anlatıyor. Yani bizler 2019 yerel seçimlerinde İstanbul'da İBB seçimleri için adaylardan önce partilerin yarıştığı bir seçim izleyeceğiz. İstanbul yerel seçim tarihi böyle diyor çünkü..